Co to jest captcha?

Captcha, czyli Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart, to metoda weryfikacji, która ma na celu rozróżnienie ludzi od automatycznych programów komputerowych. Jest to rodzaj testu, który polega na zadaniu użytkownikowi pewnego zadania, którego wykonanie jest dla człowieka łatwe, ale dla maszyny trudne lub niemożliwe.

Definicja captchy

Captcha jest zabezpieczeniem stosowanym w celu ochrony przed automatycznymi botami i spamem. Składa się z dwóch głównych elementów: obrazka lub dźwięku, który przedstawia tekst lub sekwencję znaków, oraz pola tekstowego lub dźwiękowego, w którym użytkownik musi wpisać odpowiedź. Aby zaliczyć test, użytkownik musi poprawnie zidentyfikować i wprowadzić odpowiedź.

Wprowadzając captchę na swoją stronę, właściciel witryny ma pewność, że użytkownik, który wykonuje daną czynność, jest człowiekiem, a nie botem.

Historia captchy

Captcha została po raz pierwszy zaproponowana w 2000 roku przez grupę badawczą z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Jej twórcy, Manuel Blum, Nicholas J. Hopper i John Langford, opracowali i opatentowali nową metodę weryfikacji, która pozwala na rozróżnienie botów od prawdziwych użytkowników.

Od tego czasu captcha znalazła szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, takich jak ochrona formularzy internetowych, ograniczanie ilości spamu czy nawet wykorzystanie w celach charytatywnych, jak na przykład w projekcie reCAPTCHA.

Przeczytaj także na temat: Co to jest Ambush Marketing?

Działanie captchy

Aby zrozumieć działanie captchy, warto przyjrzeć się dwóm głównym aspektom tego zabezpieczenia: tworzeniu obrazków captchy oraz rozpoznawaniu captchy przez człowieka i komputery.

Tworzenie obrazków captchy

Obrazki captchy są generowane w taki sposób, aby były czytelne dla człowieka, ale trudne do zrozumienia przez programy komputerowe. Zazwyczaj są to kombinacje liter, cyfr lub innych znaków, które są wyświetlane w formie graficznej. W celu utrudnienia rozpoznawania captchy przez komputery, do obrazków captchy często dodawane są pewne elementy, takie jak zniekształcenia czy zakłócenia. To sprawia, że rozpoznanie takiego obrazka jest trudne dla programów komputerowych, a łatwe dla ludzi.

Rozpoznawanie captchy przez człowieka

Przeprowadzenie captchy jest stosunkowo proste dla przeciętnego człowieka. Osoba, która widzi obrazek captchy, jest w stanie odczytać zawarte w nim litery, cyfry lub znaki i wpisać je w odpowiednie pole tekstowe. Obrazki captchy często zawierają prostą czcionkę, czytelne litery i odpowiednie odstępy między nimi. Te elementy ułatwiają odczytanie captchy przez człowieka. Wprowadzanie captchy stanowi niski próg trudności dla prawdziwych użytkowników, ale może być utrudnieniem dla botów.

Metody rozpoznawania captchy przez komputery

Pomimo zabezpieczeń wprowadzanych w procesie tworzenia obrazków captchy, niektóre programy komputerowe są w stanie rozpoznać captchę. Istnieją różne metody, które mogą być wykorzystane do tego celu, takie jak:

• Użycie algorytmów rozpoznawania wzorców: Programy komputerowe mogą analizować obraz captchy w poszukiwaniu podobieństw do znanych wzorców i na tej podstawie próbować rozpoznać zawartość captchy.
• Wykorzystanie sztucznej inteligencji: Dzięki uczeniu maszynowemu programy komputerowe mogą zostać zoptymalizowane do rozpoznawania captchy poprzez analizę dużej ilości danych treningowych.
• Wykorzystanie społeczności: Niektóre firmy wprowadzają captchę, która wymaga współpracy użytkowników w rozpoznawaniu captchy. Na przykład, użytkownik może być poproszony o rozwiązanie dwóch captch: jednej znanego tekstu i drugiej, której nie zna. Poprawność odpowiedzi na captchę, której tekst jest znany, potwierdza prawidłowe rozwiązanie captchy, której tekst jest nieznany.

Zastosowanie captchy

Zastosowanie captchy w dzisiejszych czasach jest bardzo szerokie. Oto kilka popularnych sposobów, w jakie można ją wykorzystać.

Zabezpieczanie formularzy

Głównym zastosowaniem captchy jest ochrona formularzy internetowych przed automatycznymi botami. Captcha zapobiega automatycznemu wypełnianiu formularzy przez boty, które mogą być wykorzystywane do rozsyłania spamu lub ataków na witrynę. Dodanie captchy do formularza sprawia, że użytkownicy muszą ręcznie wpisać kod, co dodatkowo utrudnia zadanie botom.

Ochrona przed spamem

Wprowadzenie captchy na stronie internetowej może znacznie zmniejszyć ilość spamu, który jest generowany przez automatyczne programy. Bez captchy boty są w stanie wysyłać dużą ilość wiadomości na raz, co nie tylko zalewa skrzynki odbiorców, ale także obciąża serwery.

Captcha działa jako bariera dla botów, wymagając od użytkownika potwierdzenia, że jest człowiekiem. To rozwiązanie pomaga ograniczyć przepływ spamu i utrzymać czystość skrzynek odbiorczych.

Alternatywne metody weryfikacji

Mimo że captcha była skuteczną metodą weryfikacji przez wiele lat, to nie jest jedynym rozwiązaniem.

reCAPTCHA

reCAPTCHA to rozszerzenie oryginalnego rozwiązania captchy opracowane przez firmę Google. Zamiast prostej captchy, reCAPTCHA wykorzystuje zaawansowane algorytmy analizujące interakcje użytkowników ze stroną internetową w celu stwierdzenia, czy są ludźmi czy botami.

Jedną z metod stosowanych przez reCAPTCHA jest prośba o oznaczenie określonych obrazków zgodnie z określonymi instrukcjami. Dzięki temu proces weryfikacji jest łatwiejszy dla prawdziwych użytkowników, ale trudniejszy dla botów.

Biometryka

Biometryka to technologia, która wykorzystuje unikalne cechy człowieka, takie jak odciski palców, skan twarzy lub głos w celu weryfikacji tożsamości. Metody biometryczne są coraz bardziej popularne i przynosiły dobre rezultaty w dziedzinach, takich jak systemy kontroli dostępu, bankowość online czy nawet odblokowywanie smartfonów.

Przeczytaj także na temat: Co to jest Ambient Marketing?

Tokeny jednorazowe

Tokeny jednorazowe to krótkie kody, które są generowane tylko na jeden raz i służą jako dodatkowa warstwa zabezpieczeń. Użytkownik otrzymuje taki token, który jest ważny tylko przez ograniczony czas i można go wykorzystać tylko raz. Tego rodzaju weryfikacja jest stosowana w procesie logowania, gdzie oprócz tradycyjnego systemu hasła, użytkownik musi podać ważny token jednorazowy, który otrzymał wcześniej.

Na koniec

Podsumowując, captcha jest bardzo skuteczną metodą weryfikacji, która pozwala na rozróżnienie ludzi od botów. Dzięki niej możliwe jest zabezpieczanie formularzy i ograniczanie spamu. Istnieje wiele alternatywnych metod weryfikacji, takich jak reCAPTCHA, biometria czy tokeny jednorazowe, które również przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa w internecie.